امروز شانزدهم آذر و روز دانشجو است. به همین مناسب ضمن شادباش این روز به همه دانشجویان ایران عزیز و آرزوی پیمودن راه سخت ولی شیرین دانش آموختگی، سخنی با دانشجویان، این جوانانی که بی تردید سکاندار آینده کشور در حوزه های تخصصی خود هستند، در میان می نهیم. باشد که آنچه خیر است حاصل آید.
در این سخن که وجود دانشگاه و مراکز علمی برای توسعه و پیشرفت هر کشوری ضروری است، تردیدی نیست. با توجه به تخصصی شدن علوم و فنون در جهان امروز، نیاز به گسترش رشته های دانشگاهی متناسب با آن یک ضرورت ناگزیر است.جامعه ای می تواند ادعای استقلال داشته باشد که بتواند نیازهای علمی و فناوری خود را در داخل و با نخبگان داخلی تامین کند.
کشور ایران نیز با توجه به اینکه پس از انقلاب اسلامی اصرار به خروج از وابستگی و نیل و حفظ استقلال داشت، تلاش کرد با گسترش رشته های دانشگاهی و نیز تاسیس و گسترش مراکز علمی و دانشگاهی در سرتاسر کشور، هم فرصت دانش آموختگی را برای جوانان فراهم سازد و هم نیازهای تخصصی و علمی کشور را با اتکاء به این جوانان مرتفع سازد و جامعه را در مسیر استقلال به همت جوانان ایرانی قرار دهد. دستاوردهای چهار دهه گذشته در حوزه های مختلف صنعتی، بهداشتی و دارویی و پزشکی و غیره در واقع نتیجه همین سیاست بوده است.
لذا قشر دانشجو به دلیل انتظاری که از آنها برای توسعه کشور می رود، همواره مورد احترام بوده اند. در واقع اولین و مهمترین انتظاری که از یک دانشجو می رود، دانش آموختگی در رشته تحصیلی اش است. از آنجا که همین دانشجویان مدیران آینده کشور هستند، دغدغه داشتن و رصد مسائل سیاسی و اجتماعی کشور نیز انتظار بدیهی از آنان است.
اما دانشجویان باید از سطح بالایی از هوشمندی برخوردار باشند تا هیچ چیزی آنان را از هدف اصلی دور نسازد. همیشه جریان های سیاسی که به دنبال کسب قدرت سیاسی و اقتصادی هستند، تلاش می کنند تا اقشار گوناگون و علی الخصوص دانشجویان که در سنین غلبه احساس و هیجان و مطالبه گری قرار دارند را در راستای اهداف خود، بهره برداری کنند.
مدیریت مطالبه گری یک اصل در همه جریان های سیاسی است. جریان های سیاسی همواره تلاش می کنند با تعریف و ایجاد و گسترش مطالباتی – حتی بدون توجه به حقانیت آن مطالبات و یا توانمندی جامعه برای پاسخ به آن در مقطع کنونی – اقشار مختلف جامعه را در راستای هدف اصلی خود یعنی کسب قدرت، جذب کرده و علیه جریان رقیب فعال سازند. لذا دانشجو نباید خود را بازیچه جریان های سیاسی قرار دهد و صرف تعریف و تمجید برخی احزاب سیاسی، آنان را از مسیر و هدف واقعی دور سازد.
اخلاق مداری و متابعت از قانون از دیگر صفات مورد انتظار از دانشجو در همه اعصار و در همه جوامع بوده است. محیط دانشگاه قوانین خاص خود را دارد و مهمترین وظیفه دانشجو هم درس خواندن در چارچوب آن قوانین است. فرد دانشجو با قبول قوانین هر دانشگاه در آن پذیرفته شده است و باید به قوانین آن احترام بگذارد و در چارچوب آن رفتار کند. لذا اینکه بگوید من این قوانین را نمی پسندم باید این قوانین بر اساس خواست من تغییر بکند، یک “ناهنجاری اخلاقی” و یک “دیکتاتوری رفتاری” است.
همچنین دانشگاه و دانشجو فراتر از قوانین عرفی و تقنینی جامعه نیستند و قرار نیست دانشجو حتی در محیط دانشگاه هنجارهای عرفی و قانونی جامعه را نادیده بگیرد و خود را مصؤن از تعقیب قانونی بداند. این یک “فرهنگ القائی غلط” است.
دانشجو در اعتراضات دانشجویی در چارچوب قوانین جامعه و رعایت هنجارهای آن آزاد است. اما از دانشجو انتظار نمی رود که رفتار و گفتارش مانند اراذل و اوباش باشد و رفتار و الفاظش رکیک باشد. این دو با یکدیگر هیچ سنخیتی ندارند و مانعه الجمع هستند.
آنچه که در چند ماه اخیر در فضای دانشگاهی دیده می شود؛ نشان می دهد که اصرار بر یک “فرهنگ غلط القائی” زمینه را برای سوء استفاده از دانشگاه و دانشجو آن هم در زمانی فراهم کرده که کشور در حوزه های گوناگون در مسیر توسعه قرار گرفته است. موضوعی که حتی دشمنان ایران از ابراز نگرانی نسبت به آن خودداری نکرده و صراحتا تاکید می کنند “باید مانع پیشرفت و توسعه ایران شد”.
لذا این سوال پیش می آید که چرا بر ملتهب سازی فضای دانشگاه و مدارس تاکید دارند؟ و چرا با سوء استفاده از شرایط احساسی دانش آموزان و دانشجویان، اعتراضات را به الفاظ رکیک آلوده ساخته اند؟
آیا جز این است که انتظار دارند مسئولین امنیتی کشور را به سمت این تصمیم سوق دهند تا مدارس و دانشگاه را تعطیل کنند و از این طریق در مسیر توسعه کشور وقفه ایجاد کنند؟
بیاندیشیم.
